DC Belgium in dialoog met HoGent
In het kader van het onderzoeksproject BLOK van HoGent werd er onderzoek gevoerd naar het project Lange Velden in Wondelgem, deels ontwikkeld door DC Belgium. Projectmedewerkers analyseerden de leefbaarheid van stapelbouwomgevingen voor kinderen, tieners en gezinnen in het algemeen. Als kleinschalig, open en recent opgeleverd project leende Lange Velden zich als ideale onderzoekscase. De resultaten werden onlangs met DC Belgium besproken en legden enkele interessante aandachtspunten bloot.
Een diverse buurt, een ideale onderzoekscase
Met 48 sociale appartementen en 6 private woontorens met elk 14 urban villas treft Lange Velden te Wondelgem een ruime doelgroep. Zowel jonge gezinnen als empty nesters en 65-plussers wonen hier sinds 2012 samen in een groene, open buurt aan de Gentse stadsrand waarin DC Belgium als ontwikkelaar optrad, in samenwerking met de sociale huisvestigingsmaatschappij Volkshaard.
Het project BLOK van Marreel M. en Boonen J. (2019)1 staat voor Betekenisgeving, Leefbaarheid, Ontplooiingskansen voor Kinderen en tieners in de context van hoogbouw en gaat na hoe de leefbaarheid binnen stapelbouwomgevingen scoort en welke aandachtspunten er (nog) zijn voor vastgoedontwikkelaars, ontwerpers en sociaal werkers. Op die manier levert het sociale onderzoek een bijdrage om in de toekomst meer ondersteunende en kansrijke stapelbouwomgevingen te creëren.
De appartementen van Lange Velden
Wat betreft de indeling van de appartementen zelf, komt er uit het onderzoek naar voren dat er – voornamelijk bij de sociale appartementen – een gebrek aan opbergruimte is en dat de slaapkamers eerder klein bevonden worden. Ook de badkamer wordt minder goed beoordeeld, gezien deze niet voorzien zou zijn op de noden van een gezin met kinderen. De positionering van de appartementen garandeert voldoende privacy, wat in het onderzoek bevestigd wordt. Over het algemeen zien we dat de voorkeur uitgaat naar een appartement op de gelijkvloerse verdieping dankzij de aanwezigheid van een private tuin.
De gemeenschappelijke binnenruimtes worden zowel door de kinderen als door de ouders als functioneel ervaren. Nochtans bieden ze volgens de onderzoekers veel potentieel voor ontmoetingen tussen buren en bijgevolg een beter buurtgevoel.
De buitenruimte
Hoewel de private tuinen en balkons binnen Lange Velden over het algemeen erg geapprecieerd worden, blijken zij hun belang voor kinderen wat te verliezen naarmate de kinderen ouder worden. Vanaf een bepaalde leeftijd trekken zij, samen met hun vriendjes, eropuit in de buurt. Een van de grootste drijfveren daarvoor is dat hun ouders hun niet kunnen storen. Voor de ouders blijven tuin en balkon wel een waardevol deel van de woonomgeving, niet enkel als speel- en eetruimte, maar ook als rustruimte.
In Lange Velden is er heel wat groenruimte, wat sterk geapprecieerd wordt door de bewoners, vooral dan voor het uitzicht en open belevingsgevoel. Zelf geven de bewoners aan dat de gemeenschappelijke groenruimte weinig gebruikt wordt door de kinderen, maar toch zou een volwaardige speeltuin een meerwaarde kunnen vormen voor de buurt. Ook de doorwaadbaarheid van de site komt als pluspunt naar voren, waar de verkeersveiligheid dan weer net iets minder scoort omdat er geen duidelijke voetpaden zijn.
Het buurtgevoel
Uit het onderzoek blijkt dat er in Lange Velden een vrij sterk buurtgevoel heerst. Zo vindt er elk jaar een gezellige nieuwjaarsreceptie plaats en organiseren bewoners in de zomer al eens samen een barbecue. Door dicht bij elkaar te wonen hebben de bewoners sneller en hartelijker contact en worden de kinderen vaak bevriend.
Dankzij de doordachte ligging hebben de bewoners niet enkel alle voorzieningen (supermarkten, scholen, apotheken…) in de buurt, maar staan zij ook in geen tijd in het centrum van Gent of aan het station. Tramlijn 1 is namelijk één van de populairste tramlijnen van groot Gent en dus ook een troef volgens de bewoners en hun kinderen.
Kindvriendelijke stapelbouwomgevingen
Uit het onderzoek kwamen 10 bouwblokken voor ruimtelijke kwaliteit naar voren: veiligheid, vitaliteit, betekenisvolle personen, voorzieningen, schaal, privacy, toegankelijkheid en grenzen, conflict en eigenaarschap, eigenheid en tot slot ontmoeting. Deze bouwblokken werden voorgesteld op de tentoonstelling ‘Kindvriendelijke stapelbouwomgevingen’ in Gent en vormen niet enkele een evaluatie-instrumentarium, maar ook een leidraad voor toekomstige projecten van DC Belgium.
Bij DC Belgium proberen we namelijk met elk project tegemoet te komen aan de wijzigende verwachtingen van mens en maatschappij. De basis daarvoor is niet enkel eigen ervaring en klantenfeedback, maar dus ook wetenschappelijk en sociaal onderzoek, waar BLOK een schoolvoorbeeld van is.
1 Marreel, M. & Boonen, J. (2019). Onderzoeksrapport belevingsonderzoek Lange Velden.